Türkü biraz uzatmışsın.
J.J. Rousseau gibi filozoflar, mülkiyetin bütün sorunların kaynağı olduğu konusunda hemfikirdirler. Daha doğrusu toprak mülkiyetinin.
- Tarım devrimi tabi ki toprak mülkiyetini beraberinde getiriyor. Ama insanların bu kadar bireyselleşip bir sürü kişisel mülke sahip olmaları 1950'lerden önce olmamış (yani halkın büyük kısmı için).
Çünkü kentli nüfusu hep azmış. Köy hayatında bugün bile çoğu şey ortaktır. Komşunun öküzünü tarlanı sürmek için ödünç alabilirsin. Kazanın yoksa komşudan isteyebilirsin. Hasat zamanı herkes çalışır. Yangın çıkarsa herkes söndürür.
manastır yaşamı filan da öyle. Kentlerde bile komşular arasında bireyselleşme, 1950 / 1920'lerde filan başlar. Hatta bireyci davranan, grubun onayını almadan hareket eden, cezalandırılır. Cezalandırılmazsa kötü gözle bakılır, arkasından konuşulur filan. grubun koyduğu kurallara uymak zorundasındır.
Batı tarzı kapitalizm, Burjuvazi açısından 1800'lerin sonunda başlamış olsa da, sıradan halk için geçen yüzyılın ortalarında başlar.
Eski toplumlarda, "Mülk Allah'ındır" anlayışı daha yaygın. Yani Her şey Tanrı-Krala ait olduğu için, bunu delebilen bir tek Rönesans sonrası Avrupa Aristokrasisi ve belki orta çağın İslam coğrafyası aristokrasisi vardır. Ki her ikisi de (sonuç olarak) ciddi edebi - sanatsal atılımlar filan yapmışlar.
|