Kaçaznuni 1914’ten 19233’e dek geçen süreci savaş hali olarak ele almaktadır. Bu savaş Türkiye ile büyük emperyalist devletler arasında bir savaştır. Taşnakları ve onarlın peşine takılan Ermenileri savaşın bir tarafı, Türkleri ise savaşın diğer tarafı olarak değerlendiriyor. Türkiyenin zaferi karşısında ise Taşnaksütyun’un artık kendi siyasi varlığına son vermek, intiharetmekten başka yapacak bir şeyi kalmamıştır.
Bizzat Taşnak kaynakları da Çarlık Rusyası ve Batı emperyalizmi tafaından Türkiyeye karşı nasıl kullanıldıklarını, işgal sırasındaki ermeni mezalimini ve türk ordusunun buna karşı verdiği haklı savaşı zengin belgelerle ortaya koymaktadır.
Yüzlerce ve hatta binlerce yıldır kendi halklarının üzerine sürülenler bunun bedelini yalnız komşularına değil, kendi halklarına da en ağır bir şekilde ödetmişlerdir. Kaçaznuni ( diğer bir çok ermeni yazara koşut olarak) Rus Çarlığı, İngiliz emperyalizmi ve Fransız emperyalizmi bizi kullandı ve en sonunda terk edip ortada bıraktı diyor.
ERMENİ MİLLİ BÜROSU’NUN MEKTUBU
Taşnaklar tarafından yönetilen Ermeni milli bürosunun 1. dünya savaşının hemen başında Çar II. Nikolaya gönderdiği bildiri, Taşnak yönetimin emperyalizme nasıl bel bağladığını gösteriyor:
''Şanlı rus orduları kendi hükümdarlık toprakları boyunca karlı Ermenistan tepelerinde ve engin Alaşkert vadisinde, Almanyaya ihtiyaç duyarak kudretli Rusyaya el kaldırma cüretini gösteren Türkiyeye karşı savaşırken Ermeniler atalarının öğütlerini dinleyerek; hayatlarını ve varlıklarını Yüce rusyanın ve onun tahtının şanı uğruna feda etmek için ayağa kalkmışlardır!''
|