Kanıt nedir, ne değildir

[İvan Karamazov]

şu anda sizi çok daha iyi anlıyorum sevgili evrensel-insan evet sizin için, sizin tabirinizle matematik epistemolojik olmadığı gibi bir inançtır.

kendi düşünceme gelince... benim için kabuller ve inançlar birbirlerinden farklıdır. hatta inanç için kabul gerektiğini, ancak; kabul için inanç gerekmediğini düşünüyorum. ayrıca benim için yukarıdaki örnekteki düşünce silsilesini yapıyor oluşum o tanrıya inanmamı gerektirmez. bu da zaten kabul-inanç anlayışımla çelişmeyen bir sonuç. tıpkı sizin kabul-inanç anlayışınızın da verdiğiniz cevapla çelişmediği gibi...

tartışma boyunca aklımda kalan ve seveceğinizi düşündüğüm bir iki söz vardı ancak söyleyememiştim. ilki tolstoy' dan:

" Doğuştan kör olan biri, görebilen bir diğerine şöyle bir soru yöneltti: ' Sütün rengi nedir?' Gören şöyle dedi: ' Süt, tıpkı üzerinde yazı bulunmayan bir kağıdın rengindedir.' Kör sordu: ' Ha, o zaman beyaz, kağıt gibi parmaklar arasında hışırdayan bir şey midir?' Gören dedi ki: ' Hayır! Süt tıpkı un gibi beyazdır.' Kör sordu: ' Yani beyaz, yumuşak ve un gibi tozlu bir şey midir?' Gören dedi ki: ' Hayır! Süt, tıpkı kar tavşanı gibi beyazdır.' Kör şöyle sordu: 'Yani beyaz, tıpkı tavşan tüyü gibi ince ve yumuşak mıdır?' Gören şöyle cevapladı: ' Hayır! Süt sadece kar gibi beyazdır.' Kör sordu: ' Ha, yani beyaz, kar gibi soğuk mudur?' "

diğeri de dostoyevski' den gelsin:

" Bana kalırsa iki kere iki dört, büyük bir küstahlıktır ve etrafa tükürükler saçan, elleri belinde, yol kesen bir külhanbeyinin ta kendisidir. iki kere iki dördün mükemmelliğine inanıyorum; fakat ondan daha üstün olduğuna inandığım şey, iki kere ikinin beş etmesidir."

[evrensel-insan]

Saygideger Ivan Karamazov;

Kabullerle, inanclarin "farkini"; Kabulun hangi temel ve kokene dayanarak kabullenildigini ve dusuncenin; neyi nasil ne temelinde; teori veya inanci verme farkini ve iman ile tez veya antitez arasindaki farkinda ne oldugunu aciklayabilirsen, sevinirim.

Saygilarimla;
evrensel-insan

[İvan Karamazov]

tüm sorularınızı cevaplayabileceğimi sanmıyorum. hatta cevaplayabileceklerimden de kavramayı başardığım kavramları, kavradığım kadar ifade ederek cevaplayabileceğimi de sanmıyorum. kabul ve inanç arasındaki farkı açıklayabilmem için öncelikle bunları tanımlamam gerektiğinin farkındayım ancak bu tanımları yapabilecek kadar yetenekli olduğumu da sanmıyorum. konumuzla alakalı bir örnek vererek size durumu sezdirip bu sezgi üzerinden açıklama yapmaya devam etmeyi tercih ediyorum:

"Matematik inanç değildir." Bu iddia benim için bir inançtır. Bu inancımın gerekçesi de benim için inançlar ve kabullerin farklı kavramlar oluşlarıdır. Fakat ben inançları ve kabulleri aynı şeyler diye kabul ederek, sizin; matematiğin bir inanç olduğu düşüncenizin doğru olduğunu söylemekten çekinmem. Ayrıca bu söylediğimin, benim inancımla aynı olmadığının da farkındasınızdır. Yani benim inançlarla kabulleri aynı şeyler diye kabul edip matematiğin bir inanç olduğu sonucuna ulaşmamla, matematik hakkındaki inancım aynı olmak zorunda değildir.

Kabul benim keyfime bağlıdır. Canımın istediğini, canımın istediği gibi kabul edip, canımın istediği sonuca ulaşmamda sakınca yoktur. Ancak inanç için bu kadar keyfiyet söz konusu değildir. Bir konu üzerindeki inançların sonuçları, sabit(genelde) ve değişmezken(genelde); aynı konu üzerindeki kabullerin sonucu değişkendir.

Kabullerin değişkenliği inançlara göre oldukça geniş olmasına rağmen inançlar tamamen sabit ya da değişmez değildir. inançları değiştirmek için inanca karşı sürülecek bir akıl yürütme, inancın değişmesi için yeterli bir sebep olabilir. İman da inançtan bu noktada ayrılır. İnançların değişmesi için bir akıl yürütmeyle bunu yapmak mümkünken, iman için bu mümkün değildir. İman sorgulanmayan, akıl yürütmelerle imana ters düşecek iddiaları reddeden iddialardır. Bu bağlamda: kabul en geniştir; inanç, kabul gerektirir ancak kabulden daha dardır; iman ise inanç gerektirir ancak inançtan daha dardır.

Tez ve antitez için düşündüğüm ise; her teze, inanca bağlı olarak, bir antitez sürmenin mümkün olduğudur.

Bu yazdıklarım benim için bir kabul değil, bir iman da değil sadece bir inanç ve sadece beni bağladığını düşündüğüm bir inanç.

[evrensel-insan]

Saygideger Ivan Karamazov;

inanç, kabul gerektirir

Bu yazdıklarım benim için bir kabul değil, bir iman da değil sadece bir inanç ve sadece beni bağladığını düşündüğüm bir inanç.-I.K.

Yorum yok.

Saygilarimla;
evrensel-insan

[İvan Karamazov]

tüm sorularınızı cevaplayabileceğimi sanmıyorum. hatta cevaplayabileceklerimden de kavramayı başardığım kavramları, kavradığım kadar ifade ederek cevaplayabileceğimi de sanmıyorum.

Evet yanlış bir cümle olmuş fakat söylemek istediğim, yukarıdaki düşüncelerimin; kabulden daha dar, imandan daha geniş olduğuydu...

[Dünyalı_Adam]

Selamlar,

Arkadaşlar ben bilim adamı değilim! Ama, bende birçok insan gibi, yaşadığımız gezegen ve evren hakkında öğrenebileceğim kadarını öğrenmek ve tanımak isterim. Evren'in ve dolayısıyla gezegenimizin tabi olduğu fiziksel, kimyasal ve matematiksel kanunları bilmek ve sorgulamak herkesin hakkı!
Kanıt ve kanun nedir sorularının yanıtını burada vermek istemiyorum. Yada bilim insanlarının verdikleri yanıtları burada tekrarlamak. Ancak, herkese Stephen Hawking'in yazdığı "The Grand Design" adlı kitabı okumasını tavsiye ediyorum. Kitapta sorguladığımız, sorgulayacağımız ve öğrenmek istediğimiz birçok konuya değinilmiş. Kitabı anlayabilmek için fizikçi olmanıza gerek yok, ama azda olsa bir bilginizin olması gerekebilir. Umarım okursunuz ve kitabı burada tartışırız. Teşekkürler.

[raider]

''şüphecilik hiçbir daim çürütülemez'' demekle çelişkiye düşülmez mi?

bu sadece kurmuş olduğumuz mantıktan ve dildeki anlam eksikliğinden kaynaklanan bir durum olur.
Cratylus, o kanaata varmıştır ki, konuşanın, dinleyenin ve söylenen kelimelerin her an değişmekte olmasından ötürü konuşarak anlaşmak imkansızdır.Hangi mana kastedilmiş olursa olsun kelimeler duyulduğu ve işitildiği anda değişmiş olacaklardır. Cratylus böylece, insanlar gerçek birşey bulsa bile bunu söylediklerinde ya da yazdıklarında anlamlarının değişiceği için, doğru bir önermenin yapılamıyacağını kanıtlamıştır. felsefe yapmaktan vazgeçmiştir

[Metuselath]

kanıt "gerçek"tir. görece değildir. esas gerçek'tir. ispatlanabilir. ispat edilemezse kabul inanç olur.

ancak şöyle bir şey. bugün kabul ettiğimiz matematik olsun fizik olsun terimlerin temeli aslında ispatsız kabullere dayanır. yani kütle zaman gibi şeylerin açıklaması yoktur.

[evrensel-insan]

Metuselath´isimli üyeden Alıntı

kanıt "gerçek"tir. görece değildir. esas gerçek'tir. ispatlanabilir. ispat edilemezse kabul inanç olur.

ancak şöyle bir şey. bugün kabul ettiğimiz matematik olsun fizik olsun terimlerin temeli aslında ispatsız kabullere dayanır. yani kütle zaman gibi şeylerin açıklaması yoktur.

Bilimin her bir dalinin kendi bunyesinde "sorgulanmazolarak on kabul" temelindedir.

Axiom, postulat, maksim belgit v.s. gibi.

Bilgi temeline dayanan (varliga degil) modern bilimde ise bilimsellik olgu ve gozleme dayanir. Bu temelde bir on kabul ve sorgulanmaz da yoktur.

[Yıldıztozu]

Bence %100 doğrulukta olan hiçbir kanıt yoktur. Bilimsel kanıtlar da dahil. Çünkü gerçekliğin tamamını bilmiyoruz. Bilimin de tamamını bilmiyoruz. O yüzden herahngi bir konu hakkında kesinlik ifade edemeyiz.
Bir de kanıt sadece bilimsel değildir, akıl yoluyla da rasyonel kanıtlara ulaşılabilir.