yıldıztozu Diyor ki
hiçbir şey sonsuz değildir ile her şey sonsuzdur ifadeleri aynı derecede doğru.
burada değişimi anlamak önemli.
|
Buna şu bağlamda katılıyorum. Sonsuzluk aslında göreceli bir kavram. Sonsuzluktan kasıt neyse, onun tersinin sonsuz olması da söz konusu. Örneğin bir metre uzunluğu kendi içinde sonsuz kere bölebilirsiniz. Bu ise sonlu bir şeyin sonsuz cinsinden ifadesi olur. Benzer şekilde elinizdeki sonsuz bir cetvelle uzunluğu sonsuz olan bir cismi sonlu bir rakamla, örneğin 1 olarak ölçebilirsiniz.
Sonsuz - Sonsuz = Belirsiz derler. Ama bu genel bir ifadedir, sonsuzların içeriği biliniyorsa bunu matematikçiler genelde hesaplar. Örneğin 1 metre aralıklarla sonsuza kadar asker dizmiş olun. Eğer karşılarına yine 1 metre mesafede sonsuza kadar asker dizerseniz bu ikisi birbirine eşit olur ve farkları "sıfır" olarak ifade edilebilir. Her ne kadar birisi bir adım önde olsa da. Burada genelde "c" isimli bir sayı sonuca ilave edilir. Yani "rastlantısal bir rakam kadar aralarında fark olabilir" şeklinde ifade edebilmek için.
Genelde sonsuz deyince uzayıp giden büyük şeyler hayal ederiz. Oysa içe doğru sonsuz çok daha güçlü bir kavramdır. Yukarı doğru, uzunluk cinsinden istediğiniz kadar büyütebilirsiniz. Bunun sonu yok. Daha hızlı giderek daha uzun mesafe ölçebilirsiniz. Ama içeri sonsuzluk öyle değil. Belirli bir alt sınırdan sonra gözlem yapamıyorsunuz. Yani böle böle gidebileceğiniz bir sınır var. En son elektronu, en küçük kuarkı da böldüğünüzde, artık ondan sonra gözlem yapamıyorsunuz. Çünkü gözlem yapacağınız şey onu gözlemleyeceğiniz şeyden daha küçük olduğundan dolayı fark edilmesi imkansız. Artık ondan sonra tahmine geçiliyor. Örneğin Higgs bozonu böyledir. Tahmini bir parçacıktır. Teoride bulunması gerekli, fakat pratikte varlığı kanıtlanamamıştır. Halen kanıtlanmamıştır. Çünkü onu gözleyebilecek hassasiyette bir araç üretmek imkansız. Sahip olunan en küçük parçacıktan bile daha küçük. Bunun gibi. Oysa büyük olanı görmek daha kolay.
Neyse.
Sonuçta bence de pratikte sonsuz diye bir kavram yok. Aslında sonsuz derken kast edilen şey "hayal edebileceğinden fazlası" demektir. Bir de, simülasyonda sonsuz kavramı gerçek olabilir. Biz simülasyonda olduğumuz için bu kavram geçerli olabilir. Bu da şöyle: 1,2,3,..... sonsuz .... 4. yazdığınızı varsayalım. Böyle bir proğram yazmış olun. Burada mesafeyi tanımladınız. Artık 3'ü geçtiğiniz andan itibaren 4'e ulaşmanız için geçmesi gereken süre sonsuzdur. Çünkü öyle tanımladınız. Ona 4'e ulaşması için bir yol bırakmadınız. Böyle yani. Olsa olsa teoride veya bizim gibi simülasyon evrenlerde sonsuz kavramı geçerli olabilir. Evrensel manada "hayal edebileceğinden fazlası" demektir ve mutlaka bir sonu olmalıdır.