Faşizm Nedir?

[jadi]

80 darbesini, oncesini-sonrasini anlatan bazi videolar izliyordum ve yapilan yorumlardan insanimizin fasizmin ne oldugu hususunda cok ciddi bir kafa karisikligi yasadigini gordum. Peki neden bunu dusundum?



1) Gozaltinda ve cezaevlerinde yapilan iskencelerden bahsedilirken, devamli bir sekilde: "fasist iskence goruntuleri", "iste fasizm", "fasist darbeciler bunlari yapti"... gibi ifadeler kullaniliyor.

Sanki, "fasizim = iskence etmektir", "butun iskenceciler fasisttir", "iskence fasist devlet icin olmazsa olmazdir" ya da "her fasist mutlaka iskence yapar" gibi bir yanilgiya dusulmus gibi geldi bana. Hatta cogu insan sadizmi fasizm sanmis

80 darbecilerinin fasist oldugunu inkar ediyor degilim. Ama "fasist iskence" diye birsey yoktur. Fasizm bir devlet yonetim seklidir. Bu devlet, bazi fasizan ideolojiler veya kimlikler yaratip halka dayatir. Karsi koyanlari ortadan kaldirmaya calisir ama bunu iskence ile yapmak zorunlulugu yoktur. Hatta oldurme zorunlulugu bile olmayabilir. O vatandaslarin bir sekilde ulkeden kacmasi saglanarak istenilen elde edilebilir. Fasist olmayan bir devlette yonetimi de zaman zaman bu tarz muamelelere bas vurabilir...vs




2) Kontrgerilla tarafindan islenmis olan gazeteci suikastleri, katliamlar, saldirilar sabotajlar, faili mechuller...vs ayni sekilde fasizm ile ayni sey saniliyor. Degil..

Simdi butun bunlari "fasizm" olarak adlandirdiginizda, her fasist devlet bunlari mutlaka yapar gibi bir sonuc cikar. Asla boyle bir zorunluluk yoktur. Aslinda fasizmin taniminda boyle bisey yer almaz

Ergenekon tarzi, devlet icinde orgutlenmis ama hukuk disi eylemler duzenleyen orgutler gecmiste bazi Nato ulkelerinde de tespit edilmis ve kararlilikla ustlerine gidilerek yok edilmistir.

Ilk kurulma amaclari, olasi bir SSCB isgaline karsi ulke icinde teskilatlanmis illegal bir orgut kurmakti. Ama kisa surede bu amac disina cikti, toplumu ve yoneticileri yonlendirmek icin eylemler duzenleyen bir cete haline geldi.

Iddalara gore bu orgutlerin hepsi bizzat Abd tarafindan kurulmustu, hatta uyelerin maaslari bile Amerika tarafindan odeniyordu. Yani Amerika, ulkeleri kendi cikarlarina en uygun hale getirmek icin bu organizasyonlari kullanmaya basladi.

Italya, Fransa, Belcika, Yunanistan, Ispanya, Portekiz ayni cetelerin bulundugu ulkelerden ama ortaya cikar cikmaz yillar once temizlendi. Bizim neden kendi ulke ici dinamiklarimizle bu ceteyi yok edemedigimiz bambaska bir tartisma konusu. Simdi konuyu dagitmamak icin buna deginmiyorum.






3) Fasizmin irkcilik oldugu saniliyor. Yanlis

Fasist devlet, vatandaslarini tektiplestirmek amaciyla irkciligi kullanabilir ama boyle bir mecburiyet yoktur. Din ve milliyetcilik gibi enstrumanlar kullanilarakta tektiplige uygun bir kimlik yaratilabilir.







4) "Komunizme(veya solculuga) karsi olanlar fasisttir" diye dusunenler. Bu tanim gercekten alakaya cay demle dedirtecek duzeyde.

Cunku, fasizm temel olarak bir toplumun, devlet tarafindan totaliter bir bicimde yonetilmesi ilkesine dayanir. Bireyi ve ozgurlukleri yok sayar, herkezi devlet mekanizmasinin bir parcasi haline getirmeyi amaclar. Bizim icin neyin dogru, neyin yanlis olduguna devlet karar verir.

Sosyalizm prensiplerini benimsemis olan bir devlet, pekale fasist olabilir, olmustur.

"Ama olurmu hic oyle sey, sosyalizm herkezin esit oldugu bir sistemdir. Calisanlarin somurulmesine karsi olan bir ideoloji nasil fasizm olmabilir?" itirazlarini duyar gibiyim.

Eger "devletin bireysel ozgurlukleri kisitlama hakki vardir" diye dusunuyorsan tipik bir fasistsin demektir. "Ama ben insanlarin somurulmemesi icin istiyorum bunu" demek aci gercegi degistirmez.

Aslinda, sonu "-izm" ile biten her turlu ideoloji, devletin resmi gorusu olarak benimseniyorsa, orada kesin fasizm uygulaniyor demektir. Dunyada ki en erdemli denilen seyler icin bile devletin vatandaslari zorlama hakki yoktur. Burada kilit nokta, zorlamanin devlet eliyle yapilmasidir






5) Fasizmi, kapitalizmin en vahsi, acimasiz ve baskici hali olarak tanimlamak. Bu cumle icin yanilgi diyemem cunku kasten carpitildigini dusunuyorum.

"Kapitalizm kotudur, fasizm de kotudur. O halde kapitalzim ve fasizm ayni seydir" demek gibi son derece duz bir mantik yurutulerek varilan bir sonuc olmali bu.

Bir rejim, kapitalizmin ve burjuvazinin cikarlarina son derece aykiri hareket ettigi halde, kendi halkina karsi fasizan bir yonetim sergileyebilmektedir. Sosyalizm ilkesini benimsemis diktatorlukler ve tek parti rejimleri hala mevcuttur.

Lakin, kendisini anti-kapitalist olarak adlandiran kesimler bazen "o halklari emperyalistler somurecegine kendi diktatorleri somursun daha iyi" diyebilmektedir. Boyle dunuyor olabilirler bu durumda yaptiklari sey fasizm kavraminin icini bosaltmaktan baska hicbisey degil. Karsi olunan her sey icin fasist kelimesini bir kufur olarak kullanmak, farkliliklara tahammul edilemedigini gosterir ki, bu durum tam bir fasizmdir.

Bir devlet serbest piyasa ekonomisi uygularken, fasizan bir yonetim uygulayabilir, ama uygulamaya da bilir. Aralarinda zorunlu bir bag yoktur






6) Fasizm, emperyalizmin yerel ve diktatoryal uygulamasidir.

Degildir guzel kardesim. Belki de tam tersidir.

Imparatorluk denilen sey, icerisinde pek cok ulus barindiran, genelde hakim bir ulus tarafindan yonetilen devlet seklidir. Bu devletler asla tektiplestirici olmadigi gibi devletci de degildir.

Feodal donemde, yani ekonominin topraga dayali oldugu devirde, ne kadar topragin varsa o kadar guc sahibi oluyordun. Bu sebeple, bir etnik grup digerlerine saldirarak topraklarini yonetimi altina almis ve cogunlukla buralari vergiye baglamistir. Toprak savaslari yuzunden yasanan acilarin fasizm ile hicbir alakasi yoktur. Devlet, bazi gruplara farkli standartlar uygulasa bile, her vatandasi illaki aynilastiricam gibi bir kaygi gutmez. Bunun nedeni o zamanlar esitlik diye bir kavramin akillara dahi gelmemesidir

Yonetilen halklar bir sure sonra ezildiklerini dusunmeye baslar, ulus bilinci gelistirir ve isyan edip ayrilir. Kendi ulus devletini kurar. Fasizm ve ulus devletlerin ortaya cikmasi birbiriyle cok yakindan alakalidir. Etnisitelerin isyan cikarma potansiyeli, fasizmin icat edilmesiyle sonuclanmistir. Yani aslinda fasizm son derece anti-emperyalis bir hareketin sonucudur.

Kapitalizm sonrasi imparatorluklar daha ziyade somurgeci bir anlayisa gectiler. Bunlar vergi toplamaz ama somurge ulkelerin butun kaynaklarini alarak, merkez ulkenin zenginlesmesi icin kullanirlar. Somurulen ulkeler, hakim ulkelerin kulturunden etkilenir ve globalisazyon denilen sey yasanir. Ama emperyalist ulkeler bu amacla fasizan siddet kullanmaz, somurgelerinin etnigiyle, dinini, dilini falan umursamaz zaten, onemli olan tek sey somurunun devamidir.

Benzer sekilde ulus devlet kavrami burada da antiemperyalist bir taraf barindirir. Emperyalizmden tam bagimsiz olmak cok fazla vurgulanir ama bagimsizlik sadece devletin yoneticilerinin, yabancilardan emir almamasi seklinde tanimlanir. Bu devletler de siklikla bireylerin ozgurluklerini yok sayar, demokrasiden hoslanmaz. Azinliklar, emperyalist gucler tarafindan kolayca kiskirtilip baimsizlik isteyebilir. Bu yuzden cesitlilik bu ulkelerde de cok sevilmez. Demokrasi, insan haklari, ozgurluk, esitlik falan bunlar hep emperyalistlerin ulkeyi bolmek icin kullandigi tuzaklar diye tanimlanir. Gel gor ki, bagimsizlik, vatan, millet, sakarya masallariyla halki uyutulurken, yonetici zumre cogunlukla somurgeci ulkelerle cikar birligi yapmakta ve zavalli halki fasizm ile inim inim inletmektedir.

Aslinda fasist devletler, ulkenin bolunmemesi bahanesiyle fasizmi gerekli bisey olarak gosterebilir, halkin ciddi bir bolumu bunu destekleyebilir. Emperyalist devletlerin yoneticileri aslinda somurulen halk uzerine cok daha az baski uygulamislardir








Pekiiiiiii, butun bunlar degilse, o zaman fasizm ne? Bunun cevabini sonraki iletilerimde vermeye calisacagim.

[yucemanitu]

Aslında ülkemizde pek çok insanın "faşizm" algısı Kibar Feyzo gibi. Kendilerine faşist denmesinden hazzetmezler, faşizmin olumsuz bir şey olduğunu düşünürler. Ama bir taraftan da bazan faşistlik yaparlar. Bu bakımdan güzel bir başlık olmuş. Bakalım katılım nasıl olacak.

[Jolly Jocker]

''Faşizm ona eşit değildir, buna da eşitlenemez'' v.s. dedikten sonra kalkıp faşizmi otoriteryanizme eşitlemişsin.

Faşizmin totaliterlik barındırması ve bireyleri tektipleştirmesi, özgürlükleri yok sayması, devleti ve lideri ululaması v.s. faşizmi bunlara indirgemez. Bonapartizm, Sezarizm, Bismarkizm veya teokrasi de bunları barındırır. Aslında her devlette az ya da çok bu unsurlar vardır.

Faşizm bir burjuva ideolojisidir. Mülk sahibi sınıfların ya da başka deyişle, belli bir tarihsel kesitteki egemen sınıfların, -çoğunlukla içine girdikleri bir krizi bastırmak ya da yükselen sınıf mücadelesini dindirmek amacıyla- demokrasiyi rafa kaldırıp kendi çıkarlarını radikal ölçekte tüm milletin çıkarı gibi gösteren bir ideolojiyi yayarak(milliyetçilik) toplumu militarize etmesi, devletin toplum ve bireyler üzerinde otoritesini artırması, hukuk ihlallerinin olağanlaşması, kontrol ve disiplin mekanizmalarında artışa gitmesi, ezilen sınıfa karşı açıktan devlet ya da devlet destekli şiddet eylemlerine girişmesine faşizm denir. Faşizm tek tek özellikleriyle ele alınamaz; bütün halinde kavranabilir. Tekrar sıralarsak, nedir faşizmin özellikleri;
- Devletçilik
- Militarizm
- Milliyetçilik, ırk ya da din vurgusu
- Toplumun sürekli kontrol ve disipline edilmesi
- İşçi sınıfına karşı saldırı ve kovuşturma
- Anti-komünizm
- Hukuk ihlalleri
- Burjuva iktidarının monolitikleşmesi...

SSCB gibi bürokratik-baskıcı rejimler de otoriteryandır. Güçlü bir orduya da sahiptirler. Toplumlarını kontrol ve disipline de etmişlerdir. Bunlar onun eleştirdiğimiz yönleridir. Bu özellikleri yüzünden SSCB için otoriter, despotik, baskıcı rejim deriz ama faşist diyemeyiz. Çünkü faşizm millet, ırk ya da din temelli tektipleştirme ve burjuvazinin çıkarı için devlet eliyle proleteryanın yoğun baskı altına alınmasını ifade eder. Faşizm, egemenlerin, azınlığın çoğunluğu, ezilenleri tahakküme alan totalitarizmidir. Bu yüzden sosyalist rejimler faşist olarak görülemez.

Çok kısaca ve kabalaştırarak diyebiliriz ki; fainans-kapital oligarşisinin demokrasiyi ya da tarafsız görüntüyü bırakıp ezilen sınıfa karşı devletçi ve militarist bir anlayışla saldırıya geçip onları sindirmek amacıyla kullandığı totaliter ideolojiye faşizm denir.

Kavramları barındırdıkları bir özelliğe indirgeyip diğer özelliklerini hasıraltı ederek çorbaya çevirmeyiniz.

[jadi]

Fasizm bir yonetim sekli olduguna gore, insanlara fasist demek ne kadar dogrudur? Fasizan-totaliter devletten yana olan insanlar icin belki fasist diyebiliriz ama sanirim bu kelimenin bir kufur olarak kullanilmasi sadece bizim ulkedmize has bir durum.

Tasli sopali her saldiriya "fasist saldiri" demek mumkun mu? Ramazanda oruc tutmayan bir gruba yonelik saldiri fasizm midir? Yoksa bu eylem icin farkli bir terim mi kullanilmali?

Mesela galatasarayli bir grubun fenerbahcelilere saldirmasi fasizm mi oluyor? Fasizmin taniminda boyle bisey var mi?

Fasist cinayet, fasist baski, fasist teror, fasist gosteri, fasist baba, fasist hakaret gibi bu kelimeyi bu kadar alakasiz her sey icin kullanmak, toplum olarak felsefi yonumuzun gelismemis olmasiyla ilgili sanirim.

[yucemanitu]

Fasizm bir yonetim sekli olduguna gore, insanlara fasist demek ne kadar dogrudur?

Bu sözün "Demokrasi bir yönetim şekli olduğuna göre insanlara demokrat demek ne kadar doğrudur?" sözünden hiçbir farkı yok.

[Jolly Jocker]

Faşizm, burjuva iktidarının topluma giydirdiği bir deli gömleğidir. Faşist yönetim isteyenlere ya da zaten faşist olan bir devlete bağlı olanlara kısaca ''faşist'' denir. Bunların yaptığı saldırılara da ''faşist saldırı'' denir. Anlaşılması zor bir yanı yok Jadı. Sanırım sarışın olduğun için zorlanıyorsun.

Örneğin TC devleti emperyalizmin yarı-sömürgesi durumundaki faşist-oligarşik bir diktatörlüktür. Bu devletin bilinçli savunucusu olan ve bu yolda birer politik aktivist olan herkes faşisttir. Bir de devletin eğitim sistemi gereği apolitik ve devlete bağlı kitleler vardır ki bunların ancak sokağa çıkıp olaylara karışanları(ülkücüler gibi) faşist kapsamına girer. Tabi bir de senin gibiler var. Belki de tam olarak farkında olmadan çoğu konuda devletin ağzından konuşup devletin işine gelecek şeyler savunanlar... Sen yarı-bilinçli olarak bunu yaptığın için yarı-faşist oluyorsun. Bak faşist olmayı bile tam beceremedin. Hehehehe

Bu arada, her saldırgan ya da otoriteryan eğilime kafadan faşist yaftası yapıştırmanın yanlış olduğu konusunda haklısın. Zaten bu tür bir yaftalama, faşizm kavramının içini de boşaltıyor.

[frodo]

İbretlik paylaşım olmuş, eline beynine sağlık.

Pekiiiiiii, butun bunlar degilse, o zaman fasizm ne? Bunun cevabini sonraki iletilerimde vermeye calisacagim.

Hele bitiriş mükemmel, arkası yarıınnn filan olmuş, merakla beklemekteyiz, inşallah.

[jadi]

Fredie, eger totaliter bir rejim din, millet, irk temelli tektiplestirme yapmiyorsa fasist degildir diyorsun. Fasizmin cok berbat kotu bisey olmasi sadece milliyetcilik yapmasi yuzundenmis

Bireysel, siyasi, ekonomik ozgurluklerin devlet tarafindan yasaklanmasi kotu degil yani. Komunist rejimler fasizme ek olarak insanlarin seyahat ozgurluklerini de kisitlar, yabanci yayinlara ulasmasina izin vermez. Emperyalistlerin propoganda yapmalarina izin verilmemedir

Simdi, fasizm, ilk ortaya cikisi itibariyle kendisini milliyetci yada irkci olarak tanimlamis olabilir ama bu rejim sadece bu yuzden kotudur diyemeyiz. En azindan neden kotu oldugunu anlamak istiyorsak.

Fasizmin pratik uygulamasi, devletin bireye ozgurluk alani tanimamasi seklindedir, bu acidan komunism ile buyuk bir parelellik vardir. Ki bence u rejimleri kotu yapan budur.

mesela fasist bir devlet, gayri muslimleri sevmez, yok etmeyi amaclar. Cunku bu farkli grubun kendisi icin sorun yaratavilecegini dusunur. Komunist rejim ise muhaliflerini direkt yok eder, buna bir bahane aramak aklina gelmez.

Bence fasizmi bu sekilde tanimlamak cok sig bir yaklasim oluyor. Fasizm kotu, cunku insanlara aci cektiriyor. Ayni aciyi, burjuvaya karsi olucam, siniflari ortadan kaldiricam gerekcesiyle cektirmek farkli bir kapiya cikmiyor

Fasimzmi millyetcilik sanmaktan vazgecin

[jadi]

yucemanitu´isimli üyeden Alıntı

Bu sözün "Demokrasi bir yönetim şekli olduğuna göre insanlara demokrat demek ne kadar doğrudur?" sözünden hiçbir farkı yok.

Fasizan-totaliter devletten yana olan insanlar icin belki fasist diyebiliriz

Bu cumleyi okumadin herhalde

[ekmekpeynir]

Faşizm,köyün askerler tarafından basılırken çatıda gizlice kavun yemektir