Yahudilerin tanrısı Yehova

[Ahlaksız]

YAHVE-YEHOVA

Yahve,orduların rabbidir..Kurtarıcıdır..Bir olan tanrıdır..Yaratıcıdır..Kıskançtır..Hem dağlarda,hem de gökyüzündedir..Hayvanları ve insanları öldürür..Baba olarak çağrılmak ister..İsrail'in kocası(damat,güvey) olarak görülür..İsrail'in kralıdır..Diri suların ve hayatın kaynağıdır..Sonsuz ışıktır..Gök gürlemesiyle sesini duyurur..Gündüz bulut,gece ateş olarak kendini gösterir..Bereket tanrısıdır..Tahtında oturur..Kabala'ya göre de arabanın sürücüsüdür..

Bu tarz genel ifadelerden,Yahve'nin ne olduğunu anlamak mümkün değil..Bu yüzden Yahve'nin ortaya çıktığı zamanlara ve öncesine dair,Yahve ile aynı/benzer görülen tanrılardan birkaçının ne olduğunu öğrenmemiz lazım..
Uzmanlara göre Yahve ile aynı/benzer görülen tanrılar şunlar;İsa,Attis,Osiris,Baal,Adonis,Dionysos,Tammu z,Dumuzi,Mitra,Dusares,Marduk..Daha da uzar bu liste ama genel olarak bu tanrılar işaret ediliyor..

MİTHRA(S)

M.Ö.1500-1000 arasında yazıldığı düşünülen Zerdüştlük dininin kutsal kitabı Avesta'da,Ahura Mazda'nın en büyük rakibi,oğlu veya ikiz kardeşi olarak gösterilen Mithra,gökyüzü ve güneşle ilgili bir tanrıdır..Mithra güneş değildir,o ışıktır..Göksel ışığın tanrısıdır..Güneş onun maddi aracıdır..Aynı zamanda hakikatin,bağlılığın,verimliliğin,geniş otlakların tanrısıdır..Görünmez bir tanrıdır..Hep tek ve bekardır..Önceleri Ahura Mazda'ya tanrıların en büyüğü diye yakarılmış ama sonradan Mithra ve Anahita'ya da yakarılmıştır..Mithras,mesih,kurtarıcı,arabulucu,k oruyucu rollerine sahiptir..Beyaz atların çektiği muhteşem bir savaş arabasıyla etrafta dolaşır..Işığın tanrısı olarak,karanlığın/günahın/pisliğin düşmanıdır..Mithras tapısı,erkeklerin oluşturduğu küçük gruplardan oluşur..Mithras tapımında yeniden dirilme ayinlerinde bal kullanılır..Mithras gizemlerindeki inisiyasyon törenlerinde 12 havari,tanrı insan Mithras'ın çevresindedirler..Mithras gizemlerindeki katılımcılara ekmek ve şarap verilir..Mithracı tapınağının ünlü bir yazıtında ''kan dökerek bizi kurtardın'' yazar..Mithra boğa öldürüyor ama antik İran'da ejderha öldürme ritüeli(miti) de görülüyor..Mithras gizemlerinde ruh,7 gezegensel gök yoluyla ilahi varoluşa yükselmiş düşüncedir..
Bu bölümün kaynakları;
Cennet'te kim kimdir?-Giovanni Bandini
İlkçağ gizem tapıları-Walter Burkert
İlkçağ tarihi-V.Diakov-S.Kovalev
Kutsal kitapların kaynakları 1-2-3 Turan Dursun
Şeytanın genel tarihi-Gerald Messadie
Zerdüşt avesta bölümler-Eshat Ayata
Zerdüşt dini-Irach J.I.Taraporewala
Yahudi mistisizmine giriş-Joshua Abelson
Sayıların gizemi-Annemarie Schimmel
Gnostikler ilk hristiyan sapkınlar-Sean Martin
İsa'nın gizemleri-Tımothy Freke-Peter Gandy
Thespis-Theodor H.Gaster

DUMUZİ-TAMMUZ

Hayatın,Apsu'nun veya tanrının oğlu anlamına gelen Dumuzi,Sümer'in çoban tanrısıdır..Ölen,bitkilerle birlikte ilkbaharda yeniden dirilen,bitkiler dünyası tanrılarının ön örneğidir..Aynı zamanda güvey(damat)tanrıdır..Enki ile Sirtur'un çocuğu,İnanna'nın kocasıdır..''İnanna çiftçiyi yeğler'' isimli Sümer mitinde Dumuzi'nin çiftçi tanrı Enkimdu'nun armağanlarını kabul etmemesinin,Yehova'nın Kain'in tarım ürünlerinden oluşan adaklarını reddetmesinin temelini oluşturabileceği belirtilir..Sümer'de İnanna ve Dumuzi'nin aşkı ve evliliği,kral ve başrahibe arasında törensel olarak gerçekleştirilmiş,bu ritüel gelenek halini almıştır..Dumuzi,Kenan'lıların,Babil'lilerin ve Akad'lıların Tammuz'una karşılık gelir..Tammuz ibranice ''efendi'' anlamına gelir..Tammuz,eski ahitte tek/biricik diye geçer..Her yıl Tammuz'un ölümü ve dirilişi kutlanır..Tammuz'da Dumuzi gibi hasatla ölür ve ilkbaharda yeniden dirilir..Bu kutlamalarda Tammuz'un eşi İştar,kocasının ardından ağlar,yeraltına inip kocasını arar,burada Ereşkigal'le savaşır..Sonrasında Tammuz dirilir ve yeryüzüne çıkar..Tammuz'un ilkbaharda yeniden dirildiği söylendiği gibi 6 ocakta kış gündönümünde dirildiği de söylenir..Bu doğum günü veya yeniden diriliş tarihinde Osiris,Mithra,Dusares gibi tanrılar da yeniden dirilirler..İsa'nın 25 aralıkta doğumu kutlansa da,6 ocakta da kutlayanlar vardır..Ayrıca İsa'nın ölmeden önce gördüğü işkence ve öldükten sonra dirilecek diye beklenmesi,tanrıça İnanna'nın(Babil'de İştar) kocası çoban tanrısı Dumuzi'nin(Babil'de Tammuz) cinler tarafından yeraltına götürülürken vurulması,dövülmesi ve yeraltından çıkmasının beklenmesine paraleldir..İsa'nın çoban ve tanrının oğlu olarak lanse edilmesi de,Dumuzi/Tammuz ile alakalıdır..
Kudüs'ta Yahve'ye ait olan tapınağın,geçmişte Tammuz ait olduğu söylenir..İsa'nın doğduğu kabul edilen şehir Beytüllahim'in(''ekmeğin evi'' demek) Tammuz'un kutsal şehri olduğu kabul edilir..Eski ahitte Tammuz'un yasını tutan yahudi kadınlardan bahsedilir..Babil'deki yahudiler,Tammuz'un gizemlerini,yani tanrının ölümünü ve yeniden dirilişini kutlamışlardır..Son olarak,yahudilerin ve müslümanların domuz eti yeme yasağı,Lübnan ormanlarında bir yaban domuzu tarafından öldürülen Tammuz yüzündendir..
Bu bölümün kaynakları;
-Asur tarihi-Erol Sever
-Ortadoğu mitolojisi-Samuel Henry Hooke
-Vampirin kültür tarihi-Gülay Er Pasin
-Tanrılar kadınken-Merlin Stone
-Batı mitolojisi-Joseph Campbell
-Suriye ve Filistin-M.Şemseddin Günaltay
-Yakın şark Elam ve mezopotamya-M.Şemseddin Günaltay
-Bereket kültü ve mabet fahişeliği-Muazzez ilmiye çığ
-İsa'nın gizemleri-Tımothy Freeke,Peter Gandy
-Thespis-Theodor H.Gaster
-İsrail dini-Jules Soury
-Cennet'te kim kimdir?-Giavonni Bandini
-Mitoloji sözlüğü 1.cilt-Ceyda Kılınç
-Mitoloji sözlüğü-Mehmet Korkmaz
-Sümer mitolojisi-Samuel Noah Kramer
-İlkçağ tarihi-V.Diakov,S.Kovalev
-Şeytanın genel tarihi-Gerald Messadie
-İbrahim peygamber-Muazzez İlmiye Çığ
-Arabistan'dan öteye-Warwick Ball
-Tanrı'nın tarihi-Karen Armstrong
-Mezopotamya mitolojisi sözlüğü-Jeremy Black,Anthony Green
-Eski çağda yakındoğu cilt 1-Amelie Kuhrt
-Eski yakındoğu,Sümer'den kutsal kitaba-Jean Bottero
-İlkel mitoloji-Joseph Campell
-Tarih sümerde başlar-Samuel Noah Kramer
-Mitoloji sözlüğü-Azra Erhat
-Eski mezopotamya dinlerine giriş-Kürşat Demirci
-Babil'in çocukları-Ali Narçın

MARDUK

Babil şehrinin ve ardından tüm Babil imparatorluğunun vasisi olan,yargı ve ilkbahar ışığı tanrısı Marduk'un babası Enki(Ea),annesi Damkina,eşi Zarpantu(Scharpinatu,Zarpanit),oğlu Nabu'dur..Silahları ok,yay,mızrak,topuz,şimşek ve ağdır..Güzelliği ve gücü olağanüstüdür..Bedenini alevle doldurur..7 azgın tayfun yaratır..Fırtına veya savaş arabası vardır..50 adı veya sıfatı vardır..Dudaklarını oynattıkça ağzından ateşler püskürtür..Anu,Enlil,Enki,Tammuz,Ninuraş'a ait bütün roller Marduk'a verilir..Enlil'in elinde bulunan Bâl veya Bel(efendi) ünvanını alır..
Sümer'deki Ninuraş'ın(Ninurta) fırtına kuşu Zu ile muharebesi,Marduk'un Tiamat ve Kingu ile mücadelesinin ön örneğidir..Marduk'un Tiamat'ı yenişi,Ugarit'te Baal'in ejderha Lotan'ı veya Yam'ı yenişine,ayrıca Yehova'nın sahtekar yılan Leviathan'ı,ejderha Tannin'i ve öfkeli Rahab'ı yenişine kaynaklık etmiştir..
Tanrıça Tiamat'la boğaz boğaza gelmek ve göksel güçlerin davasını savunmak için seçilmiş olan Marduk,savaş arabasıyla yola çıkar..Tiamat'ın 12 müttefiki onun geldiğini görünce kaçarlar..Marduk,dişi düşmanı ejderhayı ışıktan bir ağla yakalar,ağzından fırtına saçar ve oklarıyla onu deler..Cadaloz öldüğünde bedenini uzunlamasına parçalara böler ve benekli sırtını yukarıya doğru fırlatır,böylece gökkubbeyi yaratır,sonra karnını aşağıya doğru fırlatır ve yeryüzüyle okyanusları yaratır..
Marduk'un onuruna her ilkbaharda Zag-muk adı verilen yeni yıl bayramı kutlanır..Bu bayramda Marduk'un Tiamat karşısında kazandığı zafer,kutsal tahta çıkışı,Dünya'nın ve insanların yaratılışı ve tanrısal Babil'in kuruluşu canlandırılır..Bu bayram Tammuz ve İştar kültlerinden alınan ayinlerle sona erer..Bunlardan biri Bâl-Marduk'un ölümünü ve dirilişini simgeler..Bu ayinde İsa'nın ölümü ve dirilişi öyküsüne son derece benzeyen bir metin okunur..Marduk ile karısı Zarpanit'in evlenmelerini temsil eden bir başka ayinde toprağın verimliliğini sağlamak amaçlanır..
Marduk tapınağında bir koç kurban edilir..Leşi tapınak içerisinde sürüklenir..Sonra hayvanın leşi Fırat nehrine atılır..Yahudilikteki günah keçisi ya da Kipper(kefaret) ritüeli,buradan kaynaklanır..
Marduk,pers kralı Kuroş'u kutsar..Kuroş kendisi için tanrıların Bel ve Nabu(Marduk ve oğlu) önünde dua etmesini ister..Eski ahite göre de Yehova,yeryüzünün bütün krallıklarını Kuroş'a vermiştir..Kuroş,Yehova'nın mesihidir..Ayrıca Samuel Reinach,hammurabi yasalarıyla yahudi yasaları arasındaki benzerliğe işaret ederek Marduk'u Yehova'yla aynılaştırır..
Bu bölümün kaynakları;
-Sümer mitolojisi-Samuel Noah Kramer
-Folklor ve mitoloji sözlüğü-Özhan Öztürk
-Antik İsrail'in inancı ve tarihi-George E. Mendenhall
-Mitolojiler sözlüğü-Yves Bonnefoy
-Dinler tarihine giriş-Mircea Eliade
-Thespis-Theodor H.Gaster
-Mitoloji sözlüğü-Mehmet Korkmaz
-Asur tarihi-Erol Sever
-İlkçağ tarihi-V.Diakov,S.Kovalev
-Cennette kim kimdir?-Giovanni Bandini
-Mitoloji sözlüğü 2.cilt-Ceyda Kılınç
-Babilin çocukları-Ali Narçın
-Şeytanın genel tarihi-Gerald Messadie
-Ortadoğu mitolojisi-Samuel Henry Hooke
-Seks tanrıları-Elvin Azar
-Dünya mitolojisi-Danna Rosenberg
-Eski yakındoğu,Sümerden kutsal kitaba-
-Eski mezopotamya dinlerine giriş-Kürşat Demirci
-Yakın Şark-M.Şemseddin Günaltay
-İsrail dini-Jules Soury

DİONYSOS

Zeus ve bakire Semele(Selene)'nin gayrimeşru çocuklarından birisidir..Eşi Afrodit,oğlu Priapus'tur..Şarap,verimlilik,buğday,çiçek bağı,kadın,bitki örtüsü,bereket,cinsel serbestlik ve boğa tanrısıdır..Yeni Zeus,genç Zeus veya Zeus'un oğlu olarak görülür..Zeus'un ışığı olarak kabul edilir..Ateşin de bir Dionysos silahı olduğu söylenir..
Zeus'un meşru eşi Hera'nın lanetine uğramış,Hera'nın kışkırtmasıyla titanlar tarafından parçalanmış ve yenmiştir..Apollon Dionysos'u yeniden bir araya getirmiş,Delphoi'ye ve Thebai'ye gömülmüş,sonra tekrar dirilmiştir..Bir başka anlatıma göre Zeus titanların oğlu Dionysos'u yemelerine öfkelenmiş,yıldırımlarıyla titanları katletmiş,çıkan buhardan is oluşmuş,isten bir madde ortaya çıkmış ve insanlar bu maddeden yaratılmıştır..Bir başka anlatıma göre Semele Zeus'un gözleri önünde yandığında tanrılar tanrısı Zeus,uzun süre düşünmemiş,altı aylık bebeğini küllerden almış ve baldırına koymuş,birşeyi olmasın diye de iyice dikmiş ve onu kendisi doğurmuştur..Bebeği Hermes'e emanet etmiş,o da bebeği perilere teslim etmiş..Periler Dionysos'u genelde BAL ile beslemişler..Zaten Dionysos,şaraptan ziyade balla ilişkilidir..
Boğa boynuzlu tanrıdır..Dionysos'un en sevdiği hayvan katırdır..Keçi de Dionysos'un temsilcisidir..Dionysos dininin tipik kurbanlık hayvanıdır..Dionysos asma ile bağlantılıdır..Bu bağlamda asma toprakta yeniden yetişsin diye,teke/keçi/oğlak ölmelidir..İsa'da ''ben gerçek asmayım'' demiştir..
Dionysos'un başarıyla neticelenen bir gezi sonrasında panterler tarafından çekilen bir arabanın üzerinde Hindistan'a girdiği rivayet edilir..Dionysos ve Bakkhalar,leopar veya ceylan derisine bürünmüş olarak gösterilir..
Dionysos yakaladığı aslan veya boğayı çiğ olarak yer..Çiğ et yiyen anlamında sıfatları vardır..Dionysos törenlerinde tanrı aşkı yer yer vahşiliğe başvurarak canlandırılıyordu..Örneğin Girit'te bir boğanın kol ve bacakları koparılıyor,törene katılanlar dişleri arasında kanlı bir parça taşıyorlardı..
Dionysosçu çılgınlığın simgesi devasa bir fallustur..
Dionysos ritüellerinde euhoi,euhai,iacchos,euoi veya euhois diye bağrılır..Bu kelimelerden/bağrışlardan Dionysos'un gizem adı IACHO,buradan da IAKKOS ve BAKÜS türetilmiştir..Yahudilerin tanrısı Yehova'da,Dionysos'un eski gizem adı İAO olarak biliniyor..M.Ö.50'de Sicilya'lı Diodorus,yahudiler arasındaki Moyses'in yasalarını kendisine İAO denilen tanrıdan aldığını yazmıştır..Yunanlı yazarlar da Yehova'yı İAOU veya İAO diye bilmekteler..Kudüs'ten 4o milden az uzaklıktaki arkeolojik bir kazı alanında Yehova'yı Eleusis gizemlerinin kurucusu olarak resmeden bir para bulunmuştur..Pek çok antik yazar,yahudilerin tanrısını Dionysos ile özdeşleştirmiştir..Anadolu'da yahudiler tanrıları Yehova'yı Sabazius(Dionysos) ile denk saymışlardır..Hatta yahudilerin M.Ö.139'da Roma'ya Sabazius gizemlerini sokmaya çalıştıkları için kentten uzaklaştırıldıkları anlatılır..
Bu bölümün kaynakları;
-Mısır,Yunan,Roma,antik Akdeniz uygarlıkları-Charles Freeman
-Folklor ve mitoloji sözlüğü-Özhan Öztürk
-Mitolojiler sözlüğü-Yves Bonnefoy
-Tanrının tarihi-Karen Armstrong
-Dinsel inançlar ve düşünceler tarihi-Mircea Eliade
-Mitoloji sözlüğü-Azra Erhat
-Doğu mitolojisi-Joseph Campbell
-Batı mitolojisi-Joseph Campbell
-İsrail dini-Jules Soury
-İlkçağ gizem tapıları-Walter Burkert
-Şeytanın genel tarihi-Gerald Messadie
-Tarih-Herodot
-Dionysos-Carl Kerenyi
-Mitoloji sözlüğü-Mehmet korkmaz
-Seks tanrıları-Elvin Azar
-Thespis-Theodor H.Gaster
-Cennette kim kimdir?-Giovanni Bandini
-Mitoloji sözlüğü 1.2.cilt-Ceyda Kılınç
-Arabistan'dan öteye-Warwick Ball
-İsa'nın gizemleri-Tımothy Freke,Peter Gandy

BAAL

Antik ugarit kenti,bir zamanlar Kenan ülkesi olarak bilinen bugünkü Suriye'nin batı kıyılarında kurulmuştur..Kent M.Ö.1200'leri izleyen yüzyıllardan istilacılar tarafından yok edilinceye kadar en önemli şehirlerden biri olmuştur..20.yüzyılda antik kentte binlerce kil tablet keşfedilmiştir..Bu tabletlerden bazıları kent sakinlerinin tanrı ve tanrıçalarını anlatmaktadır..Tabletlerde yağmur ve gök gürültüsü tanrısı Baal,kız kardeşi bereket tanrıçası Anat ve babaları en büyük gökyüzü tanrısı El ile ilgili pek çok hikaye bulunmaktadır..Baal'in babası El,Dagon diye de anılır..Kendisine baba veya boğa diye seslenilir..Baal'in annesi Atirat(Athirat,Aşerat,Aştoret,Aşer,Aşerah) diye anılır..Baal'in kız kardeşi Anat,eşi veya metresi diye de anılır..Başka bir karısından da bahsedilir..
Baal'den yağmur tanrısı(cini veya perisi) diye söz edilir..Baal'den söz ederken,açıkça yağmurlarının doğru mevsimleri belirlediği ve şimşek şeklinde yeryüzüne doğru ışın saçtığı söylenir..O bulutların süvarisi/binicisi,gökgürültüsünün efendisidir..Eylülün sonundan mayısın başlangıcına kadar,yağmurlu mevsim süresince hüküm sürer..Baal yağmur tanrısı olarak görülse de,bereket/bolluk/savaş/gök/güneş/ışık/hayat/su kaynakları tanrısı olarakta görülür..Baal,efendi/rab/sahip demektir..Simgesi boğadır..Büyük yabani boğa olarak tanımlanmıştır..Boğa sırtında görülür..Koç tasvirleri ile de görülür..
Baal'in erkek kardeşlerinden Yamm,Baal'in düşmanı/rakibi olarak görülür..Ejderha olarak gösterilir..Baal'in kardeşi Yamm ile mücadelesinden farklı olarak,Baal'in babası El ile mücadele ettiği ve babasını yenerek,tahtına oturduğu ifade edilir..Marduk bölümünde belirttiğim gibi,Baal'in ejderha veya canavar yılan Levyatan(letan,lotan,leviathan,lawton)'ı yenişi,Marduk'un Tiamat'ı yenişi ve Yehova'nın yılan Leviathan'ı yenişi benzer/aynı öykülerdir..
Önce El gibi belirli bir tanrının adı olan Baal,daha sonra bütün tanrıları belirtmek için kullanılmış..Fenike'de siteler kurulduktan sonra,Baal her sitenin adları müşterek hususi tanrısı olmuş..Baal Karmelos,Baal Bikah,Baal Addir,Baal Şamin gibi..Her Baal'ın yanında da bir Baalit(tanrıça) bulunuyor..
Negeb'teki bir yazıtta ''Samarya'nın Yehova'sı ve onun Aşera'sı'' yazmaktadır ki,bu yazıta göre zaman içinde Yehova,Baal'in yerine geçmiştir..Kitabı mukaddeste de gördüğümüz gibi,Yehova ve Baal birlikte var olamazlar ama Yehova ve Aşera olabilirler..Çünkü Yehova,Baal'e dönüşmüştür..
Bir yazıtta El'in oğlu YA veya YAW olarak görülür..Bazı kral ve oğullarının adları da İlubidi veya Yaubidi,Eliachim veya Jehoyachim,İloubid veya İahoubid diye geçer..Yau adındaki bir tanrının,tanrıça Elat ile münasebette bulunduğu da belirtilir..Elat,El'in karısı,Baal'in annesi Aşera'dır..Yani babasını veya erkek kardeşini mağlup eden Baal,annesi ile bir anılır..Annesi Aşera,Baal'ın Baalat'ı olur..Kaynaklarda Ya,Yaw,Yau,Jehoya,İaho olarak geçen Baal,yahudilerin tanrısı Yehova'ya dönüşüyor..
Zarpanit(Babildeki Marduk'un eşi) tapınağı,Babil'li kadınların kendilerini teslim ettikleri,içinde küçücük odacıkların bulunduğu bir çeşit kervansaraydı..Aynı görevi gören,aynı cinsten odalar Aşera sembolünün bulunduğu ve tapınıldığı Kudüs'teki Yehova tapınağında da mevcuttu..Yeşu,Yehova tapınağında bulunan ve orada Aşera için kadınların çadır dokudukları fuhuş evlerini yıkmıştır..
İ.Ö.5.yüzyılda Nil nehri üzerindeki Elephanite adasında yahudi topluluğu yaşıyor..Bu topluluğun dinsel merkezi Yaho ve tanrıça Anat tapınağı idi..Kudüs'teki kadınların da Anat için çörek pişirdiği belirtilir..
Tell Farah'ta(Tirzah) bulunmuş İ.Ö.8.yüzyıl mührü üzerinde LHYM yazısı bulunmuş..E.Kutsher,bunu Yamm'la ilişkilendirmiş..Yahudi toplumu M.Ö.935'de kuzeyde İsrail(tanrısı Elohim),güneyde Yahuda(tanrısı Yehova) olmak üzere iki krallığa bölünüyor..Kuzeydeki İsrail krallığı M.Ö.722'de yıkılıyor..Güneydeki krallıkta dinsel bir reform yapılarak Yehova tek tanrı ilan ediliyor ama sonra bu krallıkta yıkılıyor ama bu devrim unutulmuyor..Önceleri İbrahim'in tanrısının adının El veya Elohim olduğu,sonradan Musa'ya ilk defa Yahve olarak tanrının kendini tanıttığı belirtiliyor..Yehova'nın yendiği Rahab,Leviathan ve Tannin,bazı araştırmacılara göre Yamm'ın farklı adlarıdır..Yani Yahve'nin Elohim'e olan baskınlığını/galibiyetini iki şekilde anlıyabiliriz;1-Baal'in babası El'e karşı galibiyeti..2-Baal'in erkek kardeşi Yamm'a karşı galibiyeti..
Bu bölümün kaynakları;
-Kutsal kitapların kaynakları 1-2-3-Turan Dursun
-Dinler tarihi-Felicien Challaye
-Dinsel inançlar ve düşünceler tarihi-Mircea Eliade
-Dinler tarihine giriş-Mircea Eliade
-İbrahim peygamber-Muazzez İlmiye Çığ
-Bereket kültü ve mabet fahişeliği-Muazzez İlmiye Çığ
-Dünya'nın gizli tarihi-Turgut Gürsan
-Yahudi ve Hristiyan kaynaklarında tanrı imgesi-Murat Hakan yıldırım
-Ortadoğu mitolojisi-Samuel Henry Hooke
-Tanrılar kadınken-Merlin Stone
-Antik İsrail'in inancı ve tarihi-George Mendehall
-Suriye ve Filistin-M.Şemseddin Günaltay
-İsrail dini-Jules Soury
-Mitolojiler sözlüğü-Yves Bonnefoy
-Eski çağda Yakındoğu-Amelie Kuhrt
-Kutsal kitabı kim yazdı?-Richard Elliott Friedman
-Batı mitolojisi-Joseph Campbell
-Folklor ve mitoloji sözlüğü-Özhan Öztürk
-İlkçağ tarihi-V.Diakov,S.Kovalev
-Şeytanın genel tarihi-Gerald Messadie
-Mitoloji sözlüğü-Mehmet Korkmaz
-Tarih-Herodot
-İslam tarihi-Philip K.Hitti
-Efsaneler ve mitler-Philip Wilkinson
-İlahi mesajlar toprağı Filistin-Roger Garaudy

SONUÇ

Bugün Dünya'nın her bölgesinde homo sapiens yaşamaktadır..Bilimsel olarak kesin olan şu ki,homo sapiens Dünya'ya doğu Afrika'dan yayılmıştır..Dinlere veya mitolojileri de böyle bakmak lazım..Yukarıda bahsettiğim tanrılar ve bu tanrılarla bağlantılı dinlerin ana kaynağı,Sümer'deki DUMUZİ isimli tanrı ve bu tanrı ile bağlantılı ritüeller veya mitlerdir..Sümer'den itibaren tarımın çok önem kazanması,tarımla ilgili bu tanrıyı ön plana itmiştir..Dumuzi'nin ölüp yeniden dirilmesi,toprakla,mevsimlerle,tarımla ilgilidir..Bu inanış,zamanla ağacın dalları gibi,mezopotamyanın çevresine yayılmıştır..Babilliler,Akadlılar,Persler veya Yunanlılar,Dumuzi inancını baz alarak benzer/aynı mitolojiler yaratmışlardır..Yahudiler de etkileşim içinde oldukları Mısır'lıların,Fenike'lilerin veya Babil'lilerin mitolojilerini bâz alıp,senkretizm(mitleri birleştirme,kaynaştırma) yoluyla kendi Dumuzi'lerini yaratmışlardır..
Yahve,Yahudi'lerin Dumuzi'sidir..Dionysos,Yunan'lıların Dumuzi'sidir..Baal,Fenike'lilerin Dumuzi'sidir..Mithra,Pers'lilerin Dumuzi'sidir..Yani özünde tüm bu tanrılar,aynı tanrıdır ama coğrafya veya kültür bakımından tanrının ismi ve az da olsa işlevi değişmektedir..
Yahve ile yukarıda belirttiğim ve yazı çok uzar diye belirtmediğim(Adonis,Osiris gibi) tanrılar arasında,çok fazla benzerlik var..Yahve,bu benzer/aynı tanrıların Fenike'deki(kenan) yansıması olan Baal yerine geçmiştir..Yahve'nin benzer/aynı tanrılarla birkaç benzerliğini belirtip,yazımı bitiriyorum;
Yahve güvey(damat)tanrıdır..Dumuzi'de öyle..
Yahve ışıktır..Marduk'ta öyle..
Yahve araba kullanır..Mitra'da öyle..
Yahve,bulut olarak kendini gösterir..Baal'de öyle..
Çok uzar bu liste..Son olarak..Yahudiler yeni yılda bal yerler..Dionysos'ta şaraptan ziyade balla ilişkili bir tanrıdır..

[manas]

"Yahve, Yahudi'lerin Dumuzi'sidir.. Dionysos,Yunan'lıların Dumuzi'sidir.. Baal,Fenike'lilerin Dumuzi'sidir.. Mithra,Pers'lilerin Dumuzi'sidir.. Yani özünde tüm bu tanrılar,aynı tanrıdır ama coğrafya veya kültür bakımından tanrının ismi ve az da olsa işlevi değişmektedir."

yukarıdaki alıntıya katılıyorum ama "tanrı"nın asıl kaynağı nerden gelir, sümerden mısırdan önce ne vardı? tek bir "ana" kaynak olmalı, ordan tüm dünyaya geçmiştir diye düşünüyorum ama ilkel toplumlardan çıkacağını düşünmüyorum.

[Ahlaksız]

manas;yukarıda yazdıklarım kabaca 3000 yıllık bir süreç..Bu süreç içerisinde tanrılar ve tek tanrı kavramları yaratılmıştır..
Geç paleolitik dönemde(yani kabaca M.Ö.40.000 ile M.Ö.10.000 arası),homo sapiensin bir inancı vardı ve bu inanç totemizm kaynaklıdır..Sonrasında animizm/fetişizm gibi farklı kulvarlara ayrılmıştır..Yani özünde bir totem inancı vardı ve bu inanç kabaca 30.000 yıl boyunca devam etti..Tarım ve özellikle hayvancılığın başlaması,bu inancı tanrı inancına çevirdi..Tarım ve hayvancılık devrimi öncesi hayvanlara/ruhlara/cinlere/atalarına tapınan homo sapiens,devletin/özel mülkiyetin/yazının yaratılması sonucunda;tanrılara tapmaya yönlendirildi..Bu sayede bir grup insan,bu tanrı inancı sayesinde tarım ve hayvancılık yapmadan hayatta kalabilecekti..Yani insanlar tanrılara tapmak istedikleri için tapmıyorlardı,kendilerine öyle empoze edildiği için tanrılara tapıyorlardı..Aynı şekilde totem inancı da böyledir..Bir toteme inanan birine,neden böyle birşeye inandığı sorulduğunda,''atalarımdan böyle gördüm'' demiştir/diyecektir..Bugün de inanan insanların kafa yapısı böyledir..Türkiye'de insanlar Allah'a inanmak istedikleri için inanmazlar,kendilerine Allah inancı empoze edildiği için Allah'a inanırlar..
Tanrı inancı bir kaynaktan gelmez.Farklı coğrafyalarda yaşayan insanların evrimi sonucunda,Anadolu'da başlayan tarım ve buna paralel hayvancılık ile,özellikle Sümer'de bu tanrı inancı doğar..Tabi ki bu kesin bir bilgi değil..Çünkü kronolojik olarak Çin'de veya Mısır'da da tanrı inancının doğmuş olma olasılığı vardır ama büyük ihtimalle Sümer,yani bereketli Mezopotamya topraklarında bu iş yapılmıştır..Aynı anlarda Mısır'da da bu tanrı inancı yaratılmış olabilir..Dediğim gibi bu tanrı inancının kökeni,totem inancıdır..Bu süreçte bir anda bir sıçrama ile olmamıştır..
Mesela kafası insan,vücudu hayvan gibi heykelleri düşünebilirsiniz..Bunlar ara geçiştir işte..Geçmişte hayvan toteme bağlı olan insan,sonrasında ata inancına bağlanmış ve buradan bir tanrı yaratılmış..Bu karmaşıklık içinde tanrılar da,yarı hayvan,yarı insan şeklinde düşünülmüş..

[tolonbeyT0lonbey]

Iste böyleee,
Ahlaksiz gardas,yazini begendim,güzel yazmisssin.Ben yeni geldim.Alti aydir Türkiyedeydim.Hadi iyi günler.Tekrar yazisiriz.Tolonbey